ZorgBulletin 17 juni 2021

De invloed van SOLK op de patiënt en de zorg - de cijfers 

U heeft ze vast ook op uw spreekuur: patiënten met somatisch onvoldoende verklaarbare lichamelijke klachten (bekend onder het acronym SOLK), of patiënten waarbij u het vermoeden heeft dat deze term van toepassing is. De gevolgen van deze klachten zijn voor patiënten enorm en daarnaast heeft het bestaan van SOLK ook invloed op de zorg.  
In dit Zorgbulletin besteden we aandacht aan cijfers (om hoeveel SOLK patiënten of consulten gaat het nu eigenlijk?) en het (h)erkennen van SOLK. 
 
SOLK in de huisartsenzorg 
Hoeveel aandacht vraagt SOLK of vragen SOLK patiënten van de (huisartsen)zorg?  Of preciezer: hoeveel tijd zijn huisartsen daadwerkelijk bezig met SOLK-patiënten? Wanneer dit duidelijk is, wordt waarschijnlijk ook het belang van een efficiënte aanpak van deze problematiek helder. Het spreekt voor zich dat het in de praktijk niet altijd even gemakkelijk is om onderscheid te maken tussen problematiek waarbij lichamelijke klachten aanleiding zijn om nader onderzoek te doen en problematiek waarbij eerder de beleving van de patiënt de indicatie is om nader onderzoek te doen.  
 
SOLK in cijfers   
Volgens de NHG standaard gaat tot 40% van de consulten bij de huisarts over SOLK. Van de consulten bij de specialist bedraagt dit zelfs 66%. Uit onderzoek blijkt dat 50-75% van de patiënten met SOLK  onder behandeling van de huisarts opknapt en dat bij 10-30% van hen na een jaar de klachten zijn toegenomen. SOLK komt veel voor en gaat gepaard met hoge kosten. De medische kosten worden geschat op ruim 3.000 euro per patiënt per jaar. Samen met kosten door werkverzuim bedragen de totale maatschappelijke kosten bijna 7.000 euro per patiënt per jaar. 
 
(H)erkennen van SOLK   
Nu is geld natuurlijk niet het enige en zeker niet het belangrijkste motief om de SOLK problematiek aan te pakken. Het belangrijkste motief is uiteraard het verminderen van het lijden van de patiënt. Deze lijdt onder zijn/haar gevoelens van angst, onzekerheid en soms door disfunctioneren. Daarom is het zo belangrijk om SOLK te (her)kennen. Daarbij is het belangrijk dat degene die de diagnose in de praktijk stelt zich voldoende realiseert dat de gebruikelijke aanpak niet altijd tot de juiste oplossing leidt. Daarom is het raadzaam om tijdens een consult altijd de mogelijkheid van SOLK in het achterhoofd te houden als een diagnostische overweging. Blijkt het daadwerkelijk om SOLK te gaan, dan bepaalt het vanaf dat moment ook de aanpak. 

Voor een goed SOLK traject is de medewerking van de patiënt essentieel. Een voorwaarde daarbij is dat de patiënt zich erkend en gehoord voelt en in de beslissing over vervolgstappen wordt meegenomen. Het preciezer uitvragen van de klachten en de gevolgen (m.b.v. SCEGS, een methode om gestructureerd klachten en gevolgen uit te vragen)  kunnen daarbij helpen. Daarnaast geeft het laten registreren van de klachten gedurende een periode inzicht in de klachten zelf, de samenhang en de gevolgen. Dat is weliswaar een investering, maar het levert zowel de patiënt als de arts inzicht hierin.  
 
Multidisciplinaire werkgroep  
De SOLK werkgroep SOLK– bestaande uit huisartsen uit NWN en medisch specialisten van Franciscus Vlietland - zet zich in om een efficiënt traject in de eerste en tweede lijn van SOLK patiënten te faciliteren. Op 7 oktober wordt in een workshop gekeken hoe de gezamenlijke multidisciplinaire zorg rondom SOLK patiënten verder verbeterd kan worden. In aanloop hiernaartoe zullen enkele artikelen over SOLK in het ZorgBulletin verschijnen. 

  • In het ZorgBulletin donderdag 8 juli a.s. volgen praktische tips over hoe u SOLK goed kunt uitleggen aan uw patiënt aan de hand van verschillende verklaringsmodellen.  
  •  In het ZorgBulletin van donderdag 9 september a.s. geven wij u informatie over verschillende therapieën voor het behandelen van SOLK.   
Klik op de links voor meer informatie over de regionale SOLK werkwijze en (het aanmelden voor) de SOLK workshop op 7 oktober a.s. in Franciscus Vlietland.

Deel dit bericht: