ZorgBulletin 19 november 2020

Valproïnezuur: bepaling vrije fractie op aanvraag

Het laboratorium van de ziekenhuisapotheek van Franciscus Gasthuis & Vlietland heeft het afgelopen jaar bij aanvragen van bepalingen valproïnezuur zowel uitslagen van de vrije fractie als van de totale concentratie valproïnezuur gerapporteerd. In de meeste gevallen geeft de totale concentratie valproïnezuur voldoende informatie. Om te voorkomen dat er onnodig vrije fractie bepalingen worden uitgevoerd, wordt vanaf heden standaard de totale concentratie valproïnezuur bepaald en alleen bij aanvraag ook de vrije fractie.

Vrije fractie aanvraag
Alléén indien er onverwachte toxische effecten optreden, terwijl de totaal concentratie valproïnezuur binnen de therapeutische referentiewaarden valt, is het zinnig om een vrije fractie te bepalen.

Risicofactoren hiervoor zijn hypo-albuminaemie (serum albuminegehalte lager dan 30 g/L), co-medicatie waarvan bekend is dat het aan albumine bindt (bijv. Fenytoïne), ernstige nierfunctiestoornis (MDRD < 30 ml/min), chronische leverziekten en patiënten die ouder dan 80 jaar of zwanger of neonaat zijn.

Afname instructie
Afname patiëntmonster bij voorkeur 10-14 uur na de laatste inname. Bij een 2 of meer maal daags doseerschema het bloedmonster direct voor de gift afnemen.

Bij vragen kunt u contact opnemen met de ziekenhuisapothekers van Franciscus Gasthuis & Vlietland. De telefoonnummers vindt u in de Franciscus Artsenwijzer.