Laaggeletterdheid: Nog steeds een taboe?

Laaggeletterden hebben meer moeite met taal, rekenen en de computer en dat is van grote invloed op hun (ervaren) gezondheid. Hoe zorgt u ervoor dat u uw laaggeletterde patiënt beter en sneller herkent? En hoe zorgt u ervoor dat uw gesprekken beter aansluiten bij uw patiënt? Om onder andere deze vragen te beantwoorden, is de module laaggeletterdheid voor huisartspraktijken ontwikkeld. Aandacht voor laaggeletterden is van belang aangezien blijkt dat patiënten hierdoor meer begrip ontvangen waardoor zij minder schaamte voelen. Bovendien ervaart de patiënt dat de communicatie meer aansluit bij zijn/haar vaardigheden. Voor zorgverleners geldt dat aandacht voor laaggeletterdheid hen in staat stelt deze patiënten beter te herkennen/signaleren en het taboe rond laaggeletterdheid beter bespreekbaar te maken. Dat was reden genoeg om huisartsen en hun POH het afgelopen jaar een programma rondom laaggeletterdheid aan te bieden.  

Module Laaggeletterdheid voor huisartspraktijken 
Huisartsen en hun POH namen vanuit het programma deel aan een e-learning en een groepstraining met trainingsacteur. Tijdens de praktische groepstraining met trainingsacteur leerden de deelnemers gesprekken te voeren die aansluiten bij de patiënt met laaggeletterdheid. Daarnaast maakten zij kennis met de methode, ontwikkeld door Lost Lemon, die hen meer inzicht geeft in de verschillende typen laaggeletterden (zgn. persona's). Deze helpen om de communicatie aan te passen aan wat die specifieke patiënt nodig heeft.  



De reacties op deze training waren positief: “Goede heldere uitleg. Bewustwording van het probleem.” en “bewustwording van begrip laaggeletterdheid.” 
Naast de trainingen ontvingen de deelnemers ook een toolbox om hen te ondersteunen, zodat zij meer aandacht hebben voor laaggeletterdheid in de dagelijkse praktijk.  

Ook de trainer was positief: “We hebben weer 3 leuke en interessante trainingen gehad, met goede energie vanuit de groep, waarbij ook onderling veel ervaringen, tips en successen zijn uitgewisseld. Als trainers is het mooi om te zien hoe door de training bepaalde situaties en ervaringen ineens gelinkt werden aan het mogelijk niet goed kunnen lezen en schrijven:  

• Zoals die patiënt die altijd een afspraak vergeet; 
• De patiënt die altijd alles aan de balie komt regelen; 
• De patiënt die ‘gewoon’ zijn herhaalrecept wil; 
• Of de patiënt die op een niet afgesproken moment wel even de griepprik alvast komt halen. 

Het bewustzijn over het onderwerp en hoe laaggeletterdheid te herkennen is een belangrijke (eerste) stap.  

Praktische tips      
Voor diegene die hebben deelgenomen aan de module, maar ook voor andere zorgverleners delen we hieronder graag wat praktische tips:     
 
- Schaamte voor het onderwerp bij uzelf, vergroot de schaamte bij de persoon tegenover u. Durf het onderwerp bespreekbaar te maken! Verder is het belangrijk het gegeven te normaliseren dat veel mensen moeite hebben met lezen en schrijven.  

- Klik hier voor de Wegwijzer. Bij alle gemeenten vindt u bij "Divers: o.a. zingeving, schuldhulpverlening, laaggeletterdheid/(beperkte) basis & digitale gezondheidsvaardigheden, welzijn, mantelzorg", informatie over Taalhuizen en andere ondersteuning die bibliotheken in de regio bieden voor uw laaggeletterde patiënten.  

Meer info over de aanpak voor Geïntegreerde Persoonsgerichte zorg 
Lees binnenkort in dit ZorgBulletin meer over de andere module waar de huisartsen en POH in de regio voor konden kiezen: Eenvoudige Communicatie. 

Lees hier het artikel over Leefstijl en het artikel over Samen Beslissen die eerder verschenen.

Deel dit bericht: